2019 GEORGIË

In september 2019 maakten we een reis door het bijzondere en afwisselende Georgië. Van religieuze kerken en gebruiken tot hoge besneeuwde bergen, van de typische torens van Mestia en Ushguli tot het afgelegen David Gereja, van het drukke Tblisi en de veemarkt van Kabali tot de rust van Vardzia en uiteraard de wijnstreek bij Telavi, met onze favoriet de Saparavi wijnen. En dat zo dicht bij huis.
Bekijk hieronder enkele van onze foto's:
Graag laten we jullie ook een video-impressie zien:
Route
Kutaisi, Mestia, Ushguli, Kutaisi, Vardzia, Tblisi, David Gereja, Signaghi, Telavi, Sno, Kazbegi
Dagboekfragmenten
16 september Kutaisi en omgeving
Met Lado rijden we kris kras door Kutaisi, heuvel op en heuvel af, naar links en daar weer naar rechts. Maar hij kent hier duidelijk de weg. Al snel buiten de stad gaat het behoorlijk bergop. De weg is zeker niet slecht en de echte verassing komt als we de snelweg richting Tbilisi nemen. Gewoon een zeer goede autoweg, waarop doorgereden kan worden. Ja, je kunt onderweg een tractor tegenkomen, maar dat is niet een al te groot probleem. De snelweg gaat vrij abrupt ook weer over in een 70 km/uur weg…
Tegen een bergwand staat een klooster hoog op een rots: Katskhi Pillar. Vanaf dit punt kijk je er recht tegenaan, maar het geheel valt weg tegen de achtergrond. Eenmaal op lager terrein, zie je duidelijk dat het klooster op een vrijstaande rots gebouwd is…
Door naar de volgende stop: het mijnwerkersstadje Chiatura. We willen ernaartoe vanwege de oude kabelbaan die gebruikt werd voor het vervoer van de mijnwerkers en inwoners. … als we de brug overgaan, zien we er eentje over het water hangen. Stop! Deze hangt mooi en nodigt uit om te filmen/fotograferen. We wandelen ook nog even terug naar onze vorige halte en dit blijkt een oud kabelbaan station te zijn. Dat hadden we vanuit de auto niet gezien. We mogen naar binnen en nemen daar ook onze tijd om een en ander vast te leggen. Met google translate op de telefoon maakt Brigitte een praatje met een oudere vrouw die naast het station woont. Hoe oud deze cabines zijn? ‘Zo’n 20 jaar oud’. En hoe lang zijn ze buiten werking. ‘Al 30 jaar’. Dat is nu nog eens logica…
17 september Mestia
De weg naar Mestia zou één van de gevaarlijkste wegen van het land zijn, maar het is gewoon een prima geasfalteerde 2-baansweg, die eerst door het laagland rijdt en daarna de bergen in kronkelt. Misschien maakt dat hem dan juist wel zo gevaarlijk, want eigenlijk wordt er veel te hard gereden. Ken je dat gevoel van een kermisattractie, die opeens van richting verandert, nou zo zit je hier in de auto. Wij remmen voor de bocht om die dan soepeltjes te nemen, hier remmen ze eigenlijk in de bocht om dan met een ruk aan het stuur van richting te veranderen. De centrifugale krachten gooien je evenwichtsorgaan dus danig in de war.
70km voor Mestia steken we de Enguri rivier helemaal beneden over en gaan dan echt klimmen. We zijn nog niet goed en wel onderweg of bijna is het raak, misschien hebben we nog 5 cm over. In een kleine en dus smalle tunnel, komt een grote vrachtwagen naar beneden zetten, terwijl wij met een flink tempo de tunnel induiken. Allebei flink in de remmen en net op tijd stil. Maurice zag de oplegger wel van heel dicht bij, want hij zit als bijrijder aan de linkerkant. Auto in zijn achteruit, vrachtwagen door en wij verder. Zelfs met 2 auto’s had je niet door de tunnel gekund.
18 september Mestia - Ushguli
Als we opstaan hangt er nog bewolking boven Mestia, maar gelukkig regent het niet meer. Om 09.00 uur zijn we weer op weg. De weg is in ieder geval stukken beter dan gedacht. Althans, de eerste 15-20 kilometer. Onderweg zien we meer typische torens van Svanetti, maar als we voor de zoveelste keer de Enguri rivier hebben overgestoken, wordt de weg minder. Het asfalt houdt op en er komen meer kuilen. En aangezien het behoorlijk geregend heeft, is het op sommige stukken ook modderig. Ik denk niet dat de auto vandaag bij aankomst gewassen gaat worden. We hadden gerekend op een rit van zo’n 2 ½-3 uur, maar na ruim 1 ½ uur zijn we al in Ushguli. En met een heerlijk zonnetje .
Groot is het niet, alles is lekker compact en heerlijke kleine modderpaden tussen de wegen. Het is niet zo massaal als in Mestia met veel meer torens op zo’n kleine oppervlakte. We lopen omhoog richting het kerkje met een prachtige achtergrond. Groene heuvels met rode accenten en een grotere bergpiek met verse sneeuw. Onderweg hebben we bij een huisje 2 broodjes gehaald, die verorberen we iets verderop waar we van het uitzicht genieten.
21 september Kutaisi - Vardzia
Vanochtend krijgen we onze huurauto, toch spannend of het allemaal goed geregeld is. Maar ja hoor al voor 9en zien we een Toyota Corolla verschijnen. Goede duidelijke uitleg, het is bijvoorbeeld een automaat, papieren invullen en weg is de bezorger. Snel de tassen uit de kamer inladen en navigatie aan. Al snel rijden we de snelweg op en zijn echt onderweg. De wegen zijn verrassend goed, af en toe iets minder, maar we kunnen goed doorrijden. Sowieso rijden we rustig, want hoe hard je nu echt mag is niet helemaal duidelijk. Volgens Lado altijd 15km harder dan er staat, hoezo? Soms ook achter een langzamere vrachtwagen, waar wij toch wachten op een overzichtelijk punt om in te halen. De Georgiërs niet, die halen gewoon in en kijken wat de tegenligger doet. Gaat die aan de kant, dan rijden ze door, doet hij dat niet, dan duiken ze gewoon weer ergens tussen, ervan uitgaande dat de andere auto’s wel ruimte maken.
22 september Vardzia
Eerst een pittige klim naar boven; de jassen kunnen ondanks de frisse wind al uit. Het is zo’n 9 graden, maar het zonnetje komt al lekker door. De rotswoningen zijn zichtbaar geworden door een aardbeving in 1283. De precieze functie kennen we niet, maar sommige lijken meer opslag, een andere ruimte lijkt op een kerk. Opvallend is wel dat ze onderling niet met elkaar in verbinding staan. … we komen bij een kerkje/klooster. Buiten al mooie fresco’s, van binnen ook erg mooi. Sommige fresco’s op het plafond zijn waarschijnlijk naar beneden gevallen; de gaten worden niet zo mooi opgevuld met ene lichtere kleur cement. …En er is een soort vluchtroute. Steil omhoog in een smalle, niet al te hoge tunnel. Ik moet me aardig bukken om er door te komen. Eenmaal buiten weer overzicht op de helling met grotwoningen, om vervolgens weer lekker steil naar beneden te kunnen gaan. We komen weer uit op de hoofdroute, misschien op zo’n 30 meter van het klooster.
23 september Vani’s Kvabebi
Ook dit is een klooster in de rotsen, maar kleinschaliger en onbekender. Het is alweer flink klimmen voor we bij een slagboom komen. We krijgen de instructies mee dat we de tunnel niet in mogen, maar wel verder naar de grotten mogen. Bij een klein kerkje loopt een wandelpad richting de rotsen. Een mooie orthodoxe priester begroet ons en wijst ons naar boven. We lopen dus door en klimmen via stenen en ijzeren trappen langs de grotten. Ook hier hebben in de 12e eeuw tientallen monniken gewoond en gestudeerd. Het kleine kerkje bovenaan, speciaal voor koningin Tamar, is helaas dicht, dus langzaam lopen we weer naar beneden. Het uitzicht is echt geweldig, de bergen en de rotsen, echt mooi. Bij het kerkje beneden stopt Maurice iets in de donatiepot. Een man opent de kerk en terwijl Maurice naar binnen gaat, vraagt hij of we thee willen. Uh ok, ja dat is goed. Even checken of ik ook naar binnen mag, geen probleem. Hoofddoek om en het kleine kerkje in. Misschien 4 bij 3, uitgehouwen in de rotsen, met een paar heilige schilderijen aan de muur. Als ik weer naar buiten loop, word ik meteen gewenkt om thee te komen drinken. Ik loop de grot binnen en verbaas me over de grootte, dit had ik niet verwacht. De man vraagt of we ook borsjt o.i.d. willen. Ook goed, ik roep Maurice en niet veel later zitten we aan tafel met een grote pan soep, een mand brood, thee, meloen, peer, snoep en koekjes. Waar zijn we nu weer beland? De priester had buiten al goedkeurend naar mijn hoofddoek gekeken en komt er nu ook bij zitten. Hij spreekt een beetje Italiaans, maar voornamelijk Georgisch. Google translate is nu ook weer erg handig. Wij leren hem ‘Hoe gaat het’ en met handen en voeten voeren we een heel gesprek. Ik heb dropjes in mijn tas, dus het Hollandse product wordt gekeurd en beleefd afgekeurd, zoals bijna altijd in het buitenland. De priester geeft aan dat we het kerkje boven straks mogen bekijken en wijst op zijn horloge. Ok, we wachten wel, geen probleem. Opeens komen er 3 westerlingen binnen, 3 Fransen van wie er 1 al 15 jaar in Georgië woont. Zij spreekt ook Georgisch, dus de priester ratelt er lekker op los. Ook zij krijgen een bord soep en thee, blijkbaar hadden de monniken erg veel soep gemaakt en ze zijn dus blij dat ze gasten hebben. Blijkbaar hebben de Fransen een afspraak gemaakt om de kerk te mogen bekijken en daarom kunnen wij dus ook mee. We klimmen dus weer omhoog, terwijl de priester ons van alles laat zien. Via smalle trappetjes en gangetjes komen we bij het kerkje. Op zich niet heel bijzonder, helaas erg beklad en bekrast met vooral namen, ja zelfs hier, maar wat een uitzicht, daar kun je de hele dag wel zitten. Het is dan ook de favoriete plek van de priester. We nemen uitgebreid afscheid, krijgen via Messenger nog een foto van ons met de priester doorgestuurd, en lopen weer naar beneden. Het blijkt al 15.00 uur te zijn…
24 september Vardzia - Dashbashi Canyon - Tbilisi
We hebben weer een lange rit voor de boeg. De afstand naar Tbilisi val wel mee, zo rond de 240 kilometer. De snelste route is via de snelweg, maar wij kiezen voor de iets langzamere route omdat we onderweg nog willen stoppen bij de Dashbashi Canyon en eventueel bij 2 meren die in de buurt liggen. ….Na een poosje gaan we weer de bergen in, duidelijk te merken aan het slingeren van de weg en het op- en neergaan. …En gelukkig nauwelijks tot geen verkeer. Weer een stuk verderop moeten we eventjes stoppen voor de schapen. Geen kleine kudde van 10 stuks, nee wel honderd lopen er over de weg. En dat is de voorbode van nog meer plezier op en langs de weg. Grote kuddes schapen, dan weer vergezeld van herders te voet en honden, dan weer eens van ruiters te paard, koeien en paarden. Heerlijk gewoon.
…Zo tegen lunchtijd komen we aan bij de Dashbashi canyon, lunch mee in de rugzak en naar beneden lopen maar. Zo nu en dan is er al een doorkijkje naar de canyon en de watervallen. Het laatste stuk is meer over rotsblokken klimmen en klauteren, maar het is zeer de moeite waard. Onderweg nog de nodige hagedissen gespot en onderaan de rivier een vogel die over het water scheert. Het gedrag lijkt op een ijsvogel, maar de kleuren zijn toch wel wat anders. Mooie dunne stroompjes water vallen langs de steile wand naar beneden, in een helder stroompje met rotsen en fris groen wier. Hier eten we lekker onze lunch en dan wordt het weer tijd om naar boven te gaan. Dat is nog een aardig pittige klim.
…dan draaien we de hoofdweg naar Tbilisi op. Het gaat allemaal redelijk gemakkelijk, ook de stad binnenrijden is niet al te lastig. Alleen jammer dat de weg dan opeens een zeer donkere tunnel ingaat die met een bocht begint. Dat is wel zeer slecht verlicht. De navigatie is het signaal kwijt en dat kost ons een paar straten extra. Het keren is hier niet echt gemakkelijk, het verkeer is toch wel druk. Dus waar het kan, keren we en helaas; we missen alweer de afslag. Weer draaien zodra het kan en voor de derde keer de donkere tunnel. Nu direct na de tunnel rechts, nee niet doordraaien, maar rechts en rechtdoor. Hmmm, dat gaat niet echt lekker. Maar we komen er toch... We blijken direct in het centrum te zitten, daarom dus ook de drukte en weinige parkeerplekken. Als we naar de kerk in de buurt lopen, zo’n 100 meter verderop, hebben we al een mooi uitzicht over de stad. En zie daar, je kunt vanaf hier al zeker een vijftal kerken zien en de oude burcht aan de overkant van de rivier. En uiteraard willen we ook de bekendere glazen brug in de buurt zien…
25 september Tbilisi
Vandaag gaan we Tbilisi ontdekken. We hebben van internet een citytour gehaald, kijken of we die een beetje kunnen volgen. Nr. 4 ligt vlak bij ons hotel, dus daar starten we. Dit is de Metekhi Church met daarbij het standbeeld van King Gorgasali. Van buiten duidelijk te zien dat ze oud is, van binnen zo nog meer. Hoofddoek op, doek om het middel om te laten lijken dat het een rok is en ook ik mag binnen. Daar is net een dienst gaande, mooi gezang, door 3 vrouwen, geprevel, wierrook, devote Georgiërs, prachtig om te zien.
…met de kabelbaan naar het fort aan de overkant van de rivier. Het fort is heel lelijk gerestaureerd, maar het uitzicht is geweldig. Verder naar boven klimmen, laten we achterwege en dus gaan we op zoek naar de Botanische tuinen. Als we het pad afkomen, zien we echter een restaurantje met wijnijs, dus ja wat is nou belangrijker…
…Via de moskee wandelen we naar de wijk Abanotubani met de badhuizen. Er zijn er blijkbaar nog 5 in gebruik, het waren er ooit meer dan 60. Je ruikt er nog wat zwavel en je kijkt op de ronde koepels. Een van de badhuizen heeft een voorgevel met veel mozaïek, lijkt een beetje op Samarkand…
…Via de smalle straatjes komen we langs de St Joriskerk. Terwijl we binnen zijn, komt er een bruidspaar binnen met 5 begeleiders. De priester maakt zich klaar voor de plechtigheid en dus blijven we nog even. Terwijl hij de eerste gebeden zegt, gaat er aan de linkerkant van de achtergevel een deurtje open en komt er een jongere priester met bijbel naar buiten. Die wordt gekust en hij verdwijnt aan de rechterkant weer via zo’n zelfde deurtje. Ik moet heel erg denken aan de weerhuisjes van vroeger, waar de poppetjes de ene deur in gingen en een ander poppetje aan de andere kant verscheen...
27 september David Gereja
Om 7 uur zitten we in de auto en rijden we Tbilisi uit. Doel van vanochtend is het David Gereja complex aan de grens met Adzerbeijan. Er zijn gesprekken gaande tussen beide landen, omdat een deel van het complex op het grondgebied van beide landen ligt, dus waarschijnlijk mogen we niet naar het interessantste deel van het complex. Op de bergrug liggen namelijk grotten met mooie oude fresco’s, maar dat stuk is al een maand of 2-3 afgesloten. Het landschap moet echter erg mooi zijn, dus we rijden er toch naartoe. Zo’n 15km na Sagarejo wordt de weg beduidend slechter, veel kuilen, losse stenen, dus echt meer opletten en soms zelfs niet harder dan 8-10km per uur. Maurice duikt behendig langs de ene kuil naar een volgend stuk, maar tussendoor ook best aardige stukken, dus dan kunnen we weer een beetje doorrijden.
…om 10.00 uur staan we onderaan het complex in een prachtige omgeving. Gekleurde bergen, herders in de diepte en een geweldig uitzicht. Achter het complex loopt het pad naar boven en al snel komen we de eerste militaire wachtposten tegen. Een vriendelijk ‘gamarjoba’ en we lopen nog een stukje verder. Bij de grot boven houdt het helaas op. De wacht daar geeft aan dat we niet verder mogen. Jammer maar helaas.
29 september Kabali
Om 6 uur op voor de veemarkt, het is zo’n 45 minuten rijden en we willen er om 7 uur zijn. De markt begint al om 5 uur, dus we hopen dat er nog genoeg te zien is. Het terrein ligt achter een grote plas water, waar dus ook alles doorheen moet. Lada’s, paardenkarren, oude trekkers, fiets, er is weer van alles te zien. De koeien horen we al en ook hinniken er al paarden. De geitjes en schapen rechts van de weg, de eerste gang links voornamelijk koeien. In laadbakken, bestelbusjes, op aanhangers of gewoon op de grond. Auto’s rijden er dwars doorheen met kippen op het dak en ganzen op de achterbank. Mooie mensen weer, die het leuk vinden als je ze op z’n Georgisch begroet. We lopen via de koeien naar de kippen, kalkoenen en ander gevleugelte met hier en daar een konijn. De kippen liggen in de kofferbak of zitten in kooien, kies maar uit. Wat verder is een kleine vismarkt met levende vissen, alhoewel dat niet lang zal duren, want ze liggen op het droge. De normale markt slaan we over en via de geitjes komen we weer terug op de veemarkt zelf. Het loopt al een beetje ten einde, ze staan in de file om weg te komen. Fijn dat wij buiten het terrein staan, we kunnen zo weg.
30 september Telavi
….Onze eerste stop wordt de Alaverdi kathedraal. Helaas is veel afgezet en niet toegankelijk, binnen is het erg somber. Hier hebben we het dan ook redelijk snel gezien en pakken een terrasje aan de overkant van de weg. Komt een auto vol met meloenen voorbij, de meloenen zijn tegen het plafond en tegen de zijramen gestapeld, een vreemd gezicht. We zwaaien naar de chauffeur en die zwaait vrolijk terug. Hij kan er ook wel om lachen. Nog geen 10 seconden later, heeft hij de auto in de achteruit en zwaait naar ons. Alsjeblieft, een meloen voor jullie. Met de groeten van Georgië. Super leuk!
Terug richting Telavi stoppen we bij het Ikalto klooster. Zeer mooi gelegen in een bosrijke, heuvelachtige omgeving ligt dit klooster. Buiten een grote begraafplaats, maar op het terrein zelf liggen ook de nodige graven, her en der verspreid over het terrein en vaak al behoorlijk overwoekerd. Iets verderop liggen enorm veel kruiken, mooi op een rijtje. Want zoals zo vele kloosters en kerken, hebben ze ook hier zelf wijn geproduceerd. Het kerkje is eenvoudig, van buitenaf zien we dat een zonnestraal heel mooi op een kruis valt. Verder is het vrij donker, dus een mooi gezicht. Eenmaal in het kerkje kunnen we rustig rondkijken, maar uiteraard begint er een dienst. Deze keer lijkt het voor een familie te zijn. Zelf vinden ze het ook wel interessant, want sommigen maken ook foto’s met hun telefoon. We zijn niet de enigen die fotograferen!...
….Dan gaan we ons maar richten op een wijnproeverij. Op een paar 100 meter van het hotel moet een proeverij liggen, maar die lijkt gesloten. Dan maar de volgende op de lijst, weer een paar honderd meter verderop. Deze ziet er leuk uit, maar blijkt dat je zo’n 4 uur van te voren moet reserveren. Dat stond er niet bij. Andere proeverijen lijken alweer verder weg te liggen en alleen per auto te doen. Dat is niet onze bedoeling. Maar zie daar, een terrasje, lekker in de zon. Dat ziet er gezellig uit. En ze hebben wel een zeer uitgebreide wijnkaart. Eens kijken wat we erbij willen eten. Ja ook volop keuze. “Kunnen we per glas bestellen?”. “Nee, alleen per fles”. Doe dan maar een Saparavi. “Helaas, we hebben alleen nog maar de duurdere flessen. Vandaag was er geen levering.”. Dan doe maar deze Mukuzani wijn, die kennen we nog niet. Blijkt dit ook een Saparavi druivensoort te zijn. Daarom smaakt deze wijn waarschijnlijk ook zo goed!....
1 oktober Sno
Vandaag een lange reisdag naar Kazbegi, ook wel Stepansminda genoemd. De reisbeschrijving wil ons terug naar het zuiden sturen, richting Tbilisi en dan naar het noorden. Wij zien op de kaart een andere weg, over de bergen heen, dus die nemen we. Op de kaart is een stuk weg wit, dus we gaan ervan uit dat het daar wel wat minder zal zijn. We slingeren door een mooie omgeving omhoog tot inderdaad het asfalt ophoudt en overgaat in grof gravel. Toch kunnen we best door blijven rijden want er zijn bijna geen kuilen of gaten in de weg. De herfst laat de bomen al mooi kleuren en dus stoppen we op een bergtop voor ons ontbijt. De gele en rode tinten zijn erg mooi. We komen zowaar een paar auto’s tegen voor we rechtsaf slaan de Military Highway op. Deze weg verbindt Tbilisi met Rusland en is daarom goed, maar ook druk. Veel vrachtverkeer, waar andere auto’s dan zo nodig weer langs willen, om niet veel later achter een volgende vrachtwagen te zitten. We sukkelen gewoon lekker mee en rijden soms gewoon weer achter de auto’s die met alle geweld in moesten halen. Je schiet er gewoon niets mee op, dus we stellen ons er gewoon op in.
…tot de volgende stop, het friendship monument. Deze grote halfronde cirkel met grote kleurrijke afbeeldingen is een gezamenlijk project van Rusland en Georgië. Het ligt in een werkelijk prachtige omgeving. Hoge ruige bergen, veel groen, echt heel mooi, Ook wordt hier veel geparapent, lijkt ons erg mooi om te doen, maar we doen het toch maar even niet. Niet veel later gaat het mis met één van de penters, die ‘zachtjes’ tegen de glooiende helling valt. Iedereen rent naar de rand, maar we kunnen hem niet zien, hopelijk is hij niet gewond geraakt…
2 oktober Kazbegi
…. de Gergeti Triniti kerk die pittoresk op een heuvel tegen een bergachtige achtergrond ligt. Via internet hebben we een wandelroute van ca. 1 uur ernaartoe gevonden. Een ritje van een paar minuten vanaf ons hotel in Sno naar Kazbegi. Daar heuvelop, we zien wandelaars al hun warme jassen uitdoen, terwijl het nog niet eens warm is. Vanochtend stond de rijp op de voorruit van de auto. Het ziet er pittig uit… We moeten links om de toren volgens de beschrijving, dus dat doen we. We worden opgehouden door een herder met zijn schaapskudde die ook over deze smalle bergpaadjes gaan. De herder is niet zo blij met ons, hij laat in harde toon weten dat we of bovenlangs moeten gaan of moeten wachten. Hij blijft maar mopperen. Maar goed, 5 meter verderop kunnen we passeren, iedereen weer blij. We lopen over de berghelling met prachtig uitzicht over de bomen in gele herfstkleuren. Het pad is goed begaanbaar, veelal stevige aarde met keien en zo nu en dan een stukje leisteen. Als we de bocht omgaan, zien we voor ons een besneeuwde bergtop, in combinatie met de herfstkleuren eromheen erg mooi om te zien. Het pad stijgt langzaam en om de volgend bocht roep ik dat we er bijna zijn. Ik zie een restaurant dat mooi uitzicht over de vallei heeft. Alleen, het is geen restaurant, het blijkt de kerk al te zijn… Ja, de kerk ligt mooi op een heuvel, maar ook weer niet zo spectaculair als beschreven en zeker niet zoals op de foto’s. En helaas al heel veel auto’s dichtbij de kerk geparkeerd, jammer. En dat terwijl iets verderop een grote parkeerplaats met beter uitzicht op de kerk ligt....
Eenmaal bij de kerk vragen we ons af hoe die foto’s gemaakt zijn, want wij zien geen mogelijk om de kerk zo te fotograferen met een besneeuwde bergtop op de achtergrond. Misschien met een drone? We zien echter dat er ook nog een pad verderop ligt, niet bergop, maar meer naar de zijkant toe. Ja, dat is het, vanaf hier hebben we wel de besneeuwde top achter de kerk. Hier gaan we dan ook lunchen…
4 oktober Kutaisi
Vandaag staat een lange reisdag terug naar Kutaisi op het programma…. Voordat we de auto inleveren, moet deze ook nog gewassen worden, want hij is toch behoorlijk smerig. We stoppen onderweg bij een groter tankstation om te tanken en volgens de borden heeft dit station ook een carwash, maar die is er toch echt niet. Dan maar verderop proberen. We zijn inmiddels boven Tbilisi afgeslagen richting kust en rijden over een heerlijke autoweg. Vierbaans, wat een luxe om hier met 110 km/uur te kunnen rijden. En eigenlijk best wel saai na al dat verkeer op de smallere bergwegen waar je continu moet opletten op oprijdend, afslaand, snel, langzaam rijdend verkeer en het vee dat in de berm of over de weg loopt. De tweede stop die we maken is bij een carwash. We zien twee boxen waar auto’s instaan die gewassen worden, dus wachten we voor eentje. Dat is de goede keuze, want binnen 2 minuten rijdt de auto naar buiten en mogen wij. Of we ook de auto van binnen willen schoonmaken? Nee dat hoeft niet, alleen van buiten. Nou, dat wordt grondig gedaan. Hogedruk reiniger erop en spuiten maar. Denken we dat dit na 5 minuten klaar is, maar nee hoor, nu nog een sopje erover en dan nog eens afspuiten. Zelfs de binnenkant van de deurposten wordt met de hogedruk reiniger mee genomen, zonder dat de rest nat wordt. Ramen zemen en zelfs de sluiting van de kofferbak wordt gedaan. Dat alles in slechts een half uur. Wij zouden het na 5 minuten al welletjes gevonden hebben. Dan volgt de betaling. Geen idee, dus ik geef 20 GEL en krijg nog 5 terug. Dus deze poetsbeurt kost ca. 5 euro...